Intervista me Bernard Mossé, përgjegjësin shkencor të NEEDE Méditerranée, me François Crémieux, drejtorin e përgjithshëm të Asistencës publike të spitaleve të Marsejës (APHM) dhe Émilie Garrido-Pradalié, drejtoreshën e inovacionit të APHM.
#5 Projekti NAVIRE-AVENIR: një anije-spital për shpëtimin në det
BM : Po kthehem te pyetja e mikpritjes. APHM merr pjesë në një projekt të rëndësishëm që kam mundur ta ndihmoj për një kohë në emër të shoqatës sonë NEEDE Méditerranée, falë Émilie: projekti NAVIRE-AVENIR, krijimi i një anije-spitali për shpëtimin e migrantëve në detin Mesdhe.
F.C. : Për të filluar, do të doja të thosha se angazhimi ynë është fillimisht një çështje shpirtërore.
Para se të flasim për ndërtimin e një anije, duhet të flasim për angazhimin tonë në idenë që drejton këtë ndërtim. Unë insistoj shumë mbi këtë. Vetëm fakti që jemi në gjendje të mbajmë gjallë idenë e ndërtimit të një anijeje që do të jetë e dedikuar për kujdesin e migrantëve në det mund të perceptohet, në një masë të caktuar, si një humbje kohe. Sidomos nga ata që merren sot me shpëtimin. A është vërtet urgjente të reflektojmë mbi idenë e një anijeje simbolike apo të një flotte anijesh simbolike? Ju përmendët pikërisht dhjetëra mijëra të vdekur në detin Mesdhe. A nuk është urgjenca të shpëtojmë sa më shumë njerëz sa më shpejt dhe sa më shpejt të jetë e mundur, dhe kështu të dedikojmë gjithë energjinë dhe gjithë paratë tona për këtë mision? Pa dyshim. Por duhet gjithashtu të vazhdojmë të mbajmë gjallë idenë se mund të ndryshojmë situatën dhe të bëjmë që shpëtimi në det të mos jetë vetëm një shpëtim emergjent me mjetet që kemi… Por që ai të angazhojë përballë këtyre tragjedive atë që na mbetet nga njerëzishmëria. Dhe kështu, kontributi ynë i parë është të mbajmë gjallë idenë se ndërtimi i një anijeje, ose ndërtimi i një flote, është përtej aktit të shpëtimit, të punojmë mbi idenë e një vazhdimësie të veprimeve të njerëzishmërisë midis mbërritjes në anije dhe mbërritjes në tokë.
BM : Në frymën e Konventës ndërkombëtare (Sarr, 1979) që i detyron marinarët jo vetëm të ndihmojnë personat në rrezik, por edhe t’i “çojnë në një vend të sigurt” …
F.C. : … t’i çojnë në një vend të sigurt, po, por kjo fillon menjëherë me gjestin e mirëseardhjes, mënyrën se si ky ndërtim identifikohet në det nga njerëz që janë në një zodiac disa qindra metra larg. Por pastaj janë takimet e para, fjalët e para të shkëmbyera, ushqimi i parë i ngrënë, dhe pastaj zbritja. Ku dhe si ndodh kjo? Por gjithashtu pyetjet administrative mbi qasjen në të drejtat, si të kontaktojmë të afërmit, si të marrim një kartë telefoni, dhe çfarë di unë tjetër…. Gjestet e mikpritjes fillojnë në urën e anijes. Por për njerëzit që mblidhen, duhet të organizojmë një vazhdimësi të caktuar me marrjen parasysh të asaj që ka ndodhur para mbërritjes në anije dhe asaj që do të ndodhë pas. Ne përmendëm më parë Maison des Femmes : një nga karakteristikat e përshkruara nga shumë akademikë dhe aktivistë shoqërorë është dhuna pothuajse sistematike që u bëhet grave gjatë rrugëtimit të tyre migrator; një rrugëtim që mund të zgjasë disa vite dhe nga i cili gratë janë veçanërisht viktima.
Dhe kështu, kujdesi specifik për këtë çështje është po aq i rëndësishëm sa shpëtimi vetë.
Projekti duhet kështu të marrë parasysh të gjitha aspektet e shpëtimit në vazhdimësi nga ndihma në det deri te mirëseardhja në tokë.
É.G-P.: Kjo shprehet në ato që mund të duken si detaje si simbolet që rrethojnë anijen, qoftë dizajni i saj, flamuri i saj, sinjalistika e saj… Këto janë çështje që përfundimisht janë po aq të rëndësishme sa ndërtimi i vetë ndërtimit. Ka artistë që kanë marrë pjesë në dizajnet e infermierisë, dietologë që kanë punuar për ushqimin në bord, teknicienë që kanë punuar për flukset e energjisë të nevojshme në anije, etj..
BM : Kam mundur të ndjek evolucionin e këtij projekti të NAVIRE-AVENIR, falë Émilie. Ku jemi tani? A ka ndonjë shpresë për ta parë atë të konkretizohet në vitet e ardhshme?
F.C. : Kjo nuk është një shpresë e arsyeshme. Ideja e realizimit të këtij ndërtimi është e mundshme dhe shpresoj madje një ditë të shoh disa të ndërtohen. Tani, ne po hyjmë në logjika shumë operative, si financiare, ndërtimore, arkitekturore, etj. Të kemi këtë perspektivë në mendje është e domosdoshme për të mbajtur gjallë idenë. Ndër idenë dhe realizimin e saj, ka disa dhjetëra milion euro për të gjetur. Në çdo rast, mbajtja e këtij projekti ka kuptim vetëm sepse ideja mund të konkretizohet. Tani, cila është probabiliteti që ajo të konkretizohet vërtet? Nuk e di. Përgjigja ndaj pyetjes tuaj është kështu për definicion, po.
BM : A mund ta përmbledh duke cituar Gramsci: pessimizmi i arsyes, optimizmi i vullnetit?
F.C. : Pessimizmi i arsyes, jo. Optimizmi i vullnetit, po, sepse pa vullnet, nuk do të funksionojë. Në këtë datë, klikimi financiar, disa dhjetëra milion euro nuk janë gjetur. Por jam i bindur se ata duhet të jenë një çështje e padiskutueshme. Unë merrem me financat publike. Buxheti i shëndetit publik është 1.9 miliard euro. Dhe jam i zakonshëm të manovroj këto shifra: unë jam kontabil i parave të kujdesit për Marsejlinjtë nga Asistenca publike. Dhe kështu, unë lëviz midis momenteve kur nga njëra anë vëzhgoj debatin mbi buxhetin sot ku ne manovrojmë me shifrat e një vendi shumë të pasur, dhe nga ana tjetër, shoh shifrat që duken qesharake për projektin Navire-Avenir ose për funksionimin e Spitalit. Dhe ndonjëherë, kjo nuk është as disa dhjetëra milion euro, është disa mijëra euro që mund të mungojnë në një shërbim të Asistencës publike, për të blerë materialin e nevojshëm. Ne jemi në një botë që është e detyruar, në planin politik, nga prioritetet që i japim kolektivisht vetes. Dhe ndoshta projekti Navire-Avenir nuk është prioriteti i parë politik i momentit në Francë. Megjithatë, jemi të kapur nga një optimizëm, nëse jo të vullnetit, të paktën të veprimit: është optimizmi i lëvizjes.
Dhe kështu ne kontribuojmë me të vërtetë në këtë projekt sepse kjo rezonon me të gjithë diskutimin që sapo patëm mbi atë që e themelon angazhimin kolektiv të profesionistëve të APHM. Ne nuk jemi gjithmonë të gjithë dakord, ne 18.000 profesionistët e APHM, mbi raportin tonë me Mesdheun, me migrimin, me shpëtimin në det. Dhe sigurisht që nuk kemi të gjithë të njëjtat opinione politike. Por ndodh që ne të gjithë kemi pikën e përbashkët të punojmë në një mjedis në të cilin kjo çështje e një vëmendjeje ndaj më të pambrojturve është e inkarnuar nga profesionet që ushtrojmë. Dhe më shumë akoma për ata që janë në bluzë të bardhë në shërbime sesa për mua. Por, megjithatë, ne të gjithë jemi të shënuar nga kjo inkarnim e një forme të caktuar besimi, veprime njerëzishmërie.
Projekti i krijimit të një anije-spitali për shpëtimin në det dhe mirëseardhjen e migrantëve është një manifestim i bukur dhe i thellë i kësaj.
Biografi
François Crémieux është një funksionar i lartë i shëndetësisë i cili ka një karrierë të veçantë dhe të shumëanshme. I diplomuar në ekonomi në universitetet e Paris Dauphine dhe Lancaster (GB) dhe në shëndetin publik nga fakulteti i mjekësisë Paris Diderot, ai drejton që nga qershori 2021, Asistencën Publike-Spitalet e Marsejës, APHM. Ai ka udhëhequr një karrierë të gjatë si drejtor spitali që e ka çuar nga qendra spitalore Clermont de l’Oise në spitalin e Kosovska Mitrovica në Kosovë, duke kaluar përmes funksioneve si këshilltar pranë Marisol Touraine, ministre e çështjeve sociale dhe shëndetësisë dhe zëvendës drejtor në Drejtorinë e Përgjithshme të APHP pranë Martin Hirsch. Angazhimi i tij është i regjistruar në veprime të shumëfishta: vullnetar në Bosnjë në vitet 1990, në mes të luftës; anëtar i komitetit të redaktimit të revistës Esprit prej një kohe të gjatë; mbështetës i një spitali në vijën e parë për të reduktuar pabarazitë sociale në qasjen në kujdesin shëndetësor.
Emilie Garrido-Pradalié është drejtoreshë spitali e ngarkuar me inovacionin në APHM. E diplomuar në ekonomi teorike dhe të aplikuar në universitetin e Montpellier dhe në informatikë dhe sisteme informacioni nga shkolla e minierave të Alès, ajo e filloi karrierën e saj në sektorin publik në Metropolën e Montpellier të drejtuar nga Georges Frêche. Ajo iu bashkua CHU të Montpellier në vitin 2008 për të udhëhequr aktivitete të ndryshimit pranë burimeve njerëzore, mjekësore dhe jo mjekësore dhe më pas APHM për të udhëhequr drejtimin e kërkimeve që nga qershori 2018.
Bernard Mossé Historian, përgjegjës për Kërkimin, Edukimin, Trajnimin e shoqatës NEEDE Méditerranée. Anëtar i Këshillit shkencor të Fondacionit të Kampit të Milles – Kujtesë dhe Edukim për të cilin ai ka qenë përgjegjës shkencor dhe koordinatori i Katedrës UNESCO “Edukimi për qytetarinë, shkencat e njeriut dhe konvergjencën e kujtimeve” (Aix-Marseille Université / Kampi i Milles).