Në Liban, një krizë ekonomike dhe pagat shumë të ulëta kanë shtyrë shumë persona të kërcejnë në kazanë për të rimarrë materiale të riciklueshme dhe t'i shesin ato. Kjo ekonomi paralele e mbeturinave, edhe pse informale dhe e paqëndrueshme, ndihmon në zvogëlimin e tyre duke ofruar të ardhura të rëndësishme për më të varfrit.
Libani po kalon një krizë ekonomike që ka ndikime të mëdha në sektorët privat dhe publik, me pagat shumë të ulëta, disa që nuk kalon 38 euro në muaj. Shumë njerëz, veçanërisht refugjatë sirianë të privuar nga ndihmat e OKB-së, sepse janë të paligjshëm, po shikojnë në mbeturinat për të mbijetuar. Kjo situatë ka krijuar një ekonomi paralele të mbeturinave, duke ofruar një zgjidhje për problemet kombëtare të menaxhimit të mbeturinave dhe duke krijuar mundësi ekonomike për më të varfrit.
Një ekonomi paralele
Koleksionistët kërcejnë nëpër kazanë plehrash në zona të ndryshme të Bejrutit në kërkim të materialeve të riciklueshme si plastika, metali dhe gjithashtu letër. "Ne e bëjmë këtë dy herë në ditë, në orën 7 dhe në orën 22, tregon Ali, 35 vjeç, koleksionist i lindur libanez. Ne arrijmë të fitojmë mes 14 dhe 19 euro çdo ditë falë kazanëve të kryeqytetit (pra 7 deri në 10 herë pagën e tyre NDLR). Pasoj shpenzimet personale dhe dërgoj tjetrën familjes sime në Siri", vazhdon ai.
Disa vizitorë të rregullt kanë edhe identifikuar lagjet ku korrja ishte më e mira. "Unë shkoj vetëm në lagjet më të frekuentuara: ato ku ka bare dhe klube natë, ose ato ku ka shumë zyra, sepse korrja është më e mirë atje. Ka më pak mbetje, si ushqim, dhe më shumë material të shitshëm si shishe, letër ose mbajtëse plastike", thotë Mohammad, 24 vjeç, koleksionues nga Siria.
Të tjerët kanë krijuar marrëdhënie të besnikërisë me disa lagje të ndryshme, si Houssam, 21 vjeç dhe Tarek, 17 vjeç, të dy refugjatë sirianë të paligjshëm. "Unë jam përgjegjës për këto tre pallate këtu (ruga Hamra) dhe shoku im për pesë të parat në rrugën paralele (ruga Léon). Banorët na japin mbetje të ndara tashmë në qese plastike. Në një ditë, mbledhim aq sa në një javë. Kjo rrit të ardhurat tona javore nga 47 në 69 euro," tregojnë djemtë e rinj.
Udhëzime sekrete
Ata i mbledhin, pastaj i shesin në stacione të riciklimit të fshehtë, të vendosura në ndërtesa të vjetra të braktisura në kryeqytetin e shkatërruar nga shpërthimi në portin e Bejrutit në vitin 2020. Abdullah, libanez 35-vjeçar, pronar i një stacioni të riciklimit të fshehtë, shpjegon: "Ne peshojmë dhe blejmë këtu materialet që na interesojnë. Pastaj i rivendosim në fabrikat e riciklimit në vendet perëndimore, veçanërisht në Turqi". Sipas Mahmoudit, palestinez 65-vjeçar, « çdo koleksionist na sjell rreth 85 kg mbetje në ditë. Pra një total prej 1000 kg në ditë për stacionin tonë. Dhe ka më shumë se dhjetë të tilla si e jona në kryeqytet ».
Ky treg i paligjshëm jo vetëm ka lejuar koleksionuesve të plotësojnë nevojat e tyre, por gjithashtu ka kontribuar në zvogëlimin e mbeturinave në rrugët libaneze. Kjo ka lehtësuar sistemet e menaxhimit të mbeturinave shpesh të pasuksesshme dhe ka shtyrë krizën latente që është e lidhur me to.
Mbetet që kjo organizatë përballet me disa pengesa kryesore: pamjaftueshmëria e kushteve të punës, mungesa e mbrojtjes sociale dhe konkurrenca për materiale të riciklueshme. Po ashtu, refugjatët sirianë të paligjshëm duhet të përballen me tensione me forcat e sigurisë brenda Libanit që mund t'i dërgojnë ata.
Shumica e koleksionuesve janë sirianë, kështu që shumica e të ardhurave të gjeneruara nga kjo ekonomi dërgohen në Siri. Kjo përkeqëson problemet e drenazhit të burimeve drejt këtij vendi fqinj, si dhe mungesën e valutave të huaja në Liban.
