Nuk ka të dhëna të sakta mbi numrin e personave që jetojnë në rrugë në Slloveni. Sipas vlerësimeve të fundit, ata janë të paktën 3300. Për shkak të statusit tyre shoqëror, ata shpesh diskriminohen, duke e rënduar situatën e tyre në vend që të përmirësojnë kushtet e tyre të jetesës. Ish-i papunë i Ljubljanës, Tomo Golob - i njohur si Taubi - ka ndërruar drogat dhe alkoolin e rrugës me adrenalinën e alpinizmit dhe teatrit.
Për herë të parë këtë sezon, në Šentjakobsko gledališče në Lubjanë, drama autobiografike "Pred vrati postave", për të cilën ai është skenaristi dhe regjisori, është e luajtur. Teatri "është një vend ku unë mund të çliruar shpirtin tim", thotë ai. Drama nxjerr në pah periudhën e rimarrjes së një personi të varur nga droga që po përpiqet të riorganizojë jetën e tij, por përfundon duke u kapur në mekanizmat absurde birokratike që e shtyjnë drejt çmendurisë.
Tomo Golob e titulloi pjesën e tij sipas tregimit me të njëjtin emër të Franz Kafka (Para ligjit). Personazhi kryesor, Zoti K., ka si dëshirë vetëm të hyjë në një "jetë normale". Historia është bazuar në përvojën reale të Taubit, kur ai ka tentuar të marrë lejen e drejtimit për herë të katërt, pasi e kishte humbur tre herë për drejtim në gjendje të dehur. Megjithatë, në pjesën, Zoti K. pëson nga një sistem jo njerëzor dhe birokratik dhe kthehet tek alkooli.
Një rintegrim i vështirë
Në jetën reale, historia ka një përfundim më të lumtur. Autori arriti të fitojë demonët e tij. "Mendoj se pse pija drogë dhe piçka dhe mësova se ishte për shkak të adrenalinës. Pastaj, kjo u zëvendësua me udhëtime në male", shpjegon ai.
Pastaj ai kuptuar shpejt se nuk mund të mbështetej te transporti publik dhe kishte nevojë të rifitonte lejen e drejtimit për të mund të shkonte te pikat e nisjes për udhëtime pezull. "Më duhej ta rifitoja për herë të katërt. Këshilloj këdo që ka një leje të drejtimit të mos e humbasë atë. Për nëntë muaj, më dërguan nga zyra në zyrë, nga administrata te psikologu. Nuk e di çfarë nuk më pyetën. Humbja durimin dhe isha duke u afruar madje në rënien në alkool".
Një përpjekje për rivendosje qalmostoi të dështojë. Në fat të mirë, ai ishte më i fortë se personazhi i tij në shfaqje. Përvoja që e zemëroi u bë baza e dramës që ai shkroi dhe e sublimoi. "Teatri, shkrimi, këtu është ku mund të lëshohem, të zbrazë. Pastaj jam i qetë."
"Edhe gjatë takimit të parë, Taubi më bëri një përshtypje të madhe duke thyer shumë stereotipe për të pastrehët," kujtohet drejtori i teatrit të Šentjakob, Milan Golob. Prandaj, ai vendosi të përfshinte veprën në repertorin e teatrit, kryesisht për shkak të vlerës së saj artistike. "U bë e qartë se në njëfarë mënyre kishim kaluar kufirin fillestar të teatrit amator, repertorit dhe urban."
Paraqitja, që nuk zhvillohet në skenën kryesore, por në një tunele të braktisur nën kodrën e kështjellës së Lubjanës, i lidhur me hapësirat e teatrit, "ka nxitur një interes të vërtetë dhe ka tërhequr një audienca të re në teatër" vëren Milan Golob.
Një projekt i përfshirë dhe i rëndësishëm
"Devant la loi" ka marrë një vlerësim të veçantë, sepse ky projekt shfaqet si i përfshirë dhe relevant në aspektin shoqëror dhe kulturor. Është krijuar në bashkëprodhim me Teatrin e Šentjakob-it, shoqatën KUD Pozitiv dhe Kralji ulice, një shoqatë ndihmëse për të homeless.
"Përkatësisht, shoqata, me ekspertizën dhe përvojën e saj në punën me individët në margjin, ofron një mbështetje të pakursyer për ndërgjegjësimin dhe zvogëlimin e stigmës së grupeve marginale të popullsisë. Ata që ndodhen vërtet në nivelin më të ulët. Përvoja e Taubit është individuale, por e çmuar. Ajo meriton të përhapet në një audiencë më të gjerë si një përvojë universale me të cilën secili prej nesh mund të identifikohet. Unë besoj se teatri është arti që edukon më efikasitet ndjenjat empatike te spektatori. Ai i kultivon ato në veprime, në aktivitete, në nivel individual dhe në nivel shoqëror" shton Milan Golob.
Hikinget "clochards"
Teatri është krenar sot për përfaqësimin e "Pred vrati", që u luajt për shtëpitë e plotë gjatë rishfaqjes së fundit të sezonit. "Është normale të kesh dyshime, unë nuk jam një regjisor profesional. Por kur vij në skenë, jam në një botë tjetër. Teatri është jeta ime. Nuk mund të imagjinoj të jetoj pa këtë" përfundon Taubi, i cili veç tashmë planifikon krijime të reja.
Pasi ka pasur sukses, Tomo Golob kthehet te të tjerët. Në Ljubljanë, ai organizon "ecuritë e të pastrehëve", ku ai merr publikun e interesuar në lagjet e qytetit ku të pastrehët mblidhen. Në raste të rralla, profesorë universitarë e ftojnë në konferenca për të prezantuar përvojën e tij me varësinë studentëve. Një mënyrë tjetër për të përparuar. Dhe, tani me lejen në xhep, Taubi shkon në mal të paktën një herë në javë. Adrenalina gjithmonë!
* Teatri i Shën Jakobit (Théâtre Saint-Jacques) është një nga teatrot më të vjetër amator me një repertor të rregullt në Evropë. Ai ka qenë në funksion që nga viti 1920
