Mobiliteti i qëndrueshëm në Itali përballet ende me sfida të rëndësishme. Në 14 qytetet metropolitane, mesatarisht ka vetëm 1,5 km pista biçikletash për 10 000 banorë, sipas Observatorit mbi mobilitetin urban të Kyoto Club. Për të arritur nivelin e një qyteti si Helsinki, i cili ka rreth 20 km për 10 000 banorë, do të nevojiteshin 16 000 km shtesë pista biçikletash deri në vitin 2030 ! Dhe të paktën 3,2 miliard euro investime... Për të mbushur (pak) këtë hendek.
Mobiliteti # 2
Sipas raportit 2024 “Ekosistemet Urbane” të Legambiente, një shoqatë mjedisore italiane, në metropolet italiane si Napoli, Mesina, Gjenova dhe Romë, përdorimi dhe zhvillimi i pistave biçikletash mbetet ende i pamjaftueshëm. Megjithatë, Roma ka kaluar nga vendi i 89-të në 106 vitin e kaluar, në vendin e 65-të të këtij viti. Me një përmirësim të qartë prej 24 pozita që i lejon të kalojë në renditje metropole të rëndësishme të veriut të Italisë si Verona dhe Torino.
Një periferik i madh biçikletash
Grand raccordo anulare (Periferiku i madh i biçikletave), ose GRAB, është një projekt i rëndësishëm për mobilitetin në Romë: një unazë prej 50 km që lidh qendrën me zonat periferike të qytetit. Ai do të kalojë përmes monumenteve dhe vendeve arkeologjike simbolike si Koloseu, Via Appia Antica dhe Kështjella e Shën Engjëllit. Projekti, i cili filloi në korrik 2024, pritet të përfundojë në 2026. Ai financohet nga ministria e Infrastrukturës dhe Transportit dhe integrohet në sistemin e transportit publik pasi do të lidhë shtatë stacione metroje dhe tri stacione hekurudhore.
Raporti Ekosistemet urbane zbulon se ka një interes në rritje nga qytetarët italianë për mobilitetin e qëndrueshëm : kështu, ata preferojnë gjithnjë e më shumë përdorimin e biçikletës. Mirko Laurenti, përgjegjës për raportin Ekosistemet urbane dhe anëtar i zyrës shkencore të Legambiente, e moderon megjithatë: “Shumë italianë vazhdojnë të preferojnë makinën edhe për lëvizje të shkurtra. Por ndryshime inkurajuese janë duke ndodhur, sidomos falë rritjes së mobilitetit elektrik dhe shërbimeve të ndarjes së biçikletave dhe trotineteve”. Statistikat tregojnë në të vërtetë se në 2024, pothuajse 7 italianë nga 10 posedojnë të paktën një biçikletë ose një trotinet elektrik. Përdorimi i mikromobilitetit ka pasur tashmë një ndikim të rëndësishëm mjedisor: në Romë, më shumë se 500 000 udhëtime me makinë janë shmangur dhe në Milano, më shumë se një milion, me një reduktim të emetimeve të CO₂ prej më shumë se 4 000 ton në total.
Zona urbane të ricikluara në pista biçikletash dhe këmbësorësh
Për të inkurajuar përdorimin e biçikletës, nuk ka vetëm projekte të mëdha si GRAB. Roma investon gjithashtu në realizime më të vogla, por thelbësore për të përmbushur nevojat e afërta të qytetarëve. Një shembull është pista e re biçikletash dhe këmbësorësh e Monte Ciocci, e vendosur midis stacioneve San Pietro dhe Valle Aurelia, në perëndim: një projekt fascinues i riciklimit urban që përfshin një rrugë prej 1 100 metrash duke shfrytëzuar një urë hekurudhore të papërdorur.
Pista e re biçikletash dhe këmbësorësh është gjithashtu një hap i via Francigena (rruga e pelegrinazhit që lidh Canterbury me Romën). Gjatë shëtitjes. Ka zona lojrash për fëmijë, banka, fontana, plehra… etj. “Këtu, midis shtëpive, kalonte treni për Pisa. Kur u varros, u parashikua një rrugë biçikletash dhe këmbësorësh, thekson zëvendësi i mobilitetit të Romës, Eugenio Patanè.Kjo do të jetë një lidhje urbane gjithashtu për të rinjtë që shkojnë në shkollë, nga një lagje në tjetrën, me këmbë ose me biçikletë”. Një shembull i mirë i mënyrës se si të lidhësh lagjet dhe territoret e qytetit, jo vetëm përmes transportit publik, por gjithashtu me dy rrota.
Foto e Parë: Pothuajse 7 italianë nga 10 posedojnë të paktën një biçikletë ose një trotinet elektrik @Diocesi Roma