Αντιμέτωπο με την αυξανόμενη ζήτηση για αβοκάντο, το Ισραήλ επιβάλλεται σήμερα ως παγκόσμιος ηγέτης. Πώς κατάφερε αυτή η μικρή χώρα με περιορισμένους πόρους να αναπτύξει μια τόσο αποδοτική και βιώσιμη παραγωγή; Χάρη σε γεωργικές καινοτομίες, βελτιστοποιημένη διαχείριση του νερού και μοναδική τεχνογνωσία. Το αβοκάντο είναι πλέον πυλώνας της γεωργίας της.
Με καταγωγή από το Μεξικό, το αβοκάντο έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ισραηλινής κουζίνας. Παρόν σε πολλά γεύματα, κυρίως στο πρωινό και το δείπνο, έχει κατακτήσει τις καρδιές των καταναλωτών. Το 2024, η μέση κατανάλωση στο Ισραήλ έφτασε τα 10,5 κιλά ανά άτομο, σε σύγκριση με μόλις 2 κιλά στην Ευρώπη. Αυτή η επιτυχία αντικατοπτρίζει έναν εθνικό ενθουσιασμό για αυτό το φρούτο με τα πολλαπλά οφέλη.
Μια ιστορία επιτυχίας στη γεωργία
Το Ισραήλ, γνωστό για τη καινοτόμο γεωργία του, έχει επιβληθεί ως ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς αβοκάντο παγκοσμίως. Ενώ τα εσπεριδοειδή ήταν κάποτε εμβληματικά της χώρας, το αβοκάντο είναι πλέον η πιο εκτεταμένη καλλιέργεια με 160.000 ντάμ, δηλαδή 14.300 εκτάρια, σε σύγκριση με μόλις 4.000 το 2004. Σε έκταση, το αβοκάντο ξεπερνά σήμερα όλες τις άλλες παραγωγές φρούτων.
Με 230.000 τόνους, η συγκομιδή 2024/2025 φτάνει σε νέο ρεκόρ, με αύξηση 67% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά και τους 150.000 τόνους. Αυτή η θεαματική πρόοδος εξηγείται από την επέκταση των οπωρώνων καθώς και από τη βελτίωση των αποδόσεων χάρη σε προηγμένες τεχνικές καλλιέργειας. Το αβοκάντο έχει αποκτήσει κεντρική θέση στα ισραηλινά γεωργικά τοπία, αναζωογονώντας επίσης ορισμένες αγροτικές περιοχές όπως η Νεγκέβ, όπου οι επενδύσεις σε γεωργικές υποδομές είναι πολλές και οι θέσεις εργασίας βιώσιμες.
Ένα φρούτο που γοητεύει και εξάγεται
«Στο Ισραήλ, το αβοκάντο είναι πολύ δημοφιλές, έχει κάπως αντικαταστήσει το χούμους. Μπορεί κανείς να το προμηθευτεί εύκολα όλο το χρόνο προς μεγάλη χαρά των Ισραηλινών που το λατρεύουν; το τρώνε σε σαλάτα ή σε φέτες, συχνά συνοδευόμενο από αυγά. Καλλιεργούμε κυρίως το αβοκάντο Ettinger που είναι λείο και πράσινο αλλά και το αβοκάντο Hass πιο μικρό, τραχύ και μαύρο,», εξηγεί ο Shahar Goldberg, πρόεδρος της ισραηλινής βιομηχανίας αβοκάντο, και μέλος του κιμπούτζ Afek στη Γαλιλαία, όπου καλλιεργούνται 2 εκατομμύρια τ.μ. αβοκάντο.
«Είμαστε η δεύτερη χώρα με την υψηλότερη κατανάλωση αβοκάντο αμέσως μετά το Μεξικό. Το 45% της παραγωγής παραμένει στο Ισραήλ ενώ εξάγουμε το 55% στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ασία. Το Ισραήλ είναι λοιπόν ένας βασικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά αβοκάντο, ειδικά στην ευρωπαϊκή αγορά όπου η ζήτηση αυξάνεται συνεχώς»,δηλώνει ο Shahar.
Μια ανθεκτική και βιώσιμη καλλιέργεια
Όταν ξέσπασε ο πόλεμος στις 7 Οκτωβρίου 2023, οι αγρότες στις περιοχές κοντά στη Γάζα και τα σύνορα με το Λίβανο επηρεάστηκαν πολύ. Ωστόσο, το αβοκάντο, λόγω της φύσης του, βοήθησε να αποφευχθεί μια γεωργική καταστροφή. Σε αντίθεση με ευαίσθητα φρούτα όπως το ροδάκινο ή το βερίκοκο, μπορεί να παραμείνει στο δέντρο για πολλές ημέρες χωρίς να αλλοιωθεί η ποιότητά του. Αποτέλεσμα: η πλειονότητα της συγκομιδής μπόρεσε να σωθεί, αποφεύγοντας σημαντικές οικονομικές απώλειες.
Το Ισραήλ έχει επιλέξει μια γεωργία φιλική προς το περιβάλλον. Οι παραγωγοί δεν χρησιμοποιούν χημικά φυτοφάρμακα για το αβοκάντο, προτιμώντας βιολογικές μεθόδους όπως η εισαγωγή βοηθητικών εντόμων για τον έλεγχο των παρασίτων. Η διαχείριση της άρδευσης είναι επίσης ένα μοντέλο του είδους: η τεχνολογία της σταγόνας, που έχει αναπτυχθεί ευρέως στο Ισραήλ, επιτρέπει την μεγιστοποίηση κάθε λίτρου νερού που χρησιμοποιείται.
“Η καινοτομία είναι πραγματικά το κλειδί της επιτυχίας. Το Ισραήλ είναι μια μικρή χώρα, με περιορισμένους πόρους σε νερό, αλλά καταφέραμε να μεγιστοποιήσουμε αυτούς τους πόρους χάρη σε προηγμένες τεχνολογίες άρδευσης και διαχείρισης εδάφους. Επίσης, έχουμε επενδύσει σε έρευνες για νέες ποικιλίες αβοκάντο, για να παράγουμε φρούτα ποιότητας με ελάχιστο περιβαλλοντικό αντίκτυπο,” τονίζει ο Shahar.
Οι αγρότες προσαρμόζουν επίσης τον τρόπο καλλιέργειας στο τοπικό κλίμα, που είναι μερικές φορές ακραίο. “Καλλιεργούμε σε καλά στραγγιζόμενα εδάφη και προστατεύουμε τα νεαρά δέντρα από τον ήλιο με συστήματα σκίασης,” εξηγεί. Αυτές οι πρακτικές διασφαλίζουν σταθερές αποδόσεις ενώ περιορίζουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Η άνοδος του βιολογικού
Η ζήτηση για βιολογικά αβοκάντο γνωρίζει πραγματική άνοδο. Περίπου το 10% της ισραηλινής παραγωγής είναι σήμερα πιστοποιημένο βιολογικό, ένα νούμερο που αυξάνεται συνεχώς σύμφωνα με το υπουργείο Γεωργίας. Αυτή η τάση αντικατοπτρίζει επίσης μια αυξανόμενη συνείδηση των καταναλωτών για υγιεινά προϊόντα, που καλλιεργούνται υπεύθυνα.
Παράλληλα, γεωργικές ομάδες του Ισραήλ όπως η Mehadrin επενδύουν στο εξωτερικό, κυρίως στο Μαρόκο, με έναν στόχο: να παράγουν 10.000 τόνους επιπλέον αβοκάντο για τις ευρωπαϊκές αγορές. Αυτές οι εγκαταστάσεις επιτρέπουν την εξομάλυνση των εποχών και την εξασφάλιση των όγκων εξαγωγής.
Χάρη στην τεχνογνωσία της, τις τεχνολογίες της και τη μακροπρόθεσμη οπτική της, η ισραηλινή γεωργία αποτελεί παράδειγμα για άλλες χώρες παραγωγής αβοκάντο. Το πράσινο φρούτο έχει γίνει σύμβολο ανθεκτικότητας και γεωργικής μοντέρνας.
Φωτογραφία Κάλυψης: Το αβοκάντο είναι πλέον η πιο εκτεταμένη καλλιέργεια στο Ισραήλ με 14.300 εκτάρια, σε σύγκριση με μόλις 4.000 το 2004 ©Shahar Goldberg