Οι πολίτες είναι όλο και περισσότερο συνειδητοποιημένοι γύρω από τον κίνδυνο που ελλοχεύουν οι τόνοι απορριμμάτων που πετιούνται στη φύση. Το έργο Libera στην Ισπανία επιβεβαιώνει την ευαισθητοποίηση αυτή καθώς τα μέλη του έχουν συλλέξει περισσότερους από 680 τόνους από το 2017. Η εν λόγω δράση αντικατοπτρίζει την δέσμευση μιας κοινωνίας στην προστασία του περιβάλλοντος και την διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Το έργο LIBERA, που ξεκίνησε από το Ίδρυμα Ecoembes και την SEO/BirdLife, δημιουργήθηκε το 2017 με σκοπό να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο γύρω από το σοβαρό ζήτημα των σκουπιδιών στην φύση. Η προέλευσή του συνδέεται με την αυξανόμενη ανησυχία για την σοβαρή επίδραση της "basuraleza", ισπανικός όρος που περιγράφει την σωρεία απορριμμάτων στους φυσικούς χώρους. Από τότε, όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμπλέκονται σε μια κοινή αποστολή: τον καθαρισμό των φυσικών χώρων από απορρίμματα. Άτομα ηλικιωμένα, ενήλικες, παιδιά, οικογένειες ολόκληρες... ένα ανομοιόμορφο γκρουπ συμμετέχει στο έργο LIBERA σε διάφορα σημεία της Ισπανίας για να συλλέξει τα απορρίμματα που πέταξαν άλλοι. Ανάμεσά τους, η Montse Álvarez Quintero, εθελόντρια εδώ και πέντε χρόνια, γιορτάζει την αυξανόμενη επιτυχία αυτών των κλήσεων: "Η δέσμευση απέναντι στο περιβάλλον αυξάνεται. Υπάρχει μεγαλύτερη συνείδηση και το LIBERA συμβάλλει σε αυτό".
Ο κύριος στόχος της συγκεκριμένης δράσης είναι να ενθαρρύνει τους πολίτες να καθαρίσουν και να αποκαταστήσουν τους φυσικούς χώρους, καθώς και να προωθήσει την περιβαλλοντική εκπαίδευση με σκοπό να αλλάξουν στάση ζωή. «Φέτος, με αφορμή την όγδοη επέτειο μας, επανέρχεται η μεγάλη πολιτική κινητοποίηση του LIBERA: '1m2 ενάντια στη βασουρέλαζα'. Έχουμε δημιουργήσει δημιουργία σημεία συλλογής για το Σάββατο 1η Ιουνίου σε όλη την Ισπανία", εξηγεί η Sara Güemes, συντονίστρια του LIBERA στην Ecoembes, μια περιβαλλοντική οργάνωση.
Η δύναμη της πράσινης δέσμευσης
Η καλοκαιρινή περίοδος πλησιάζει και μαζί της έρχεται η αύξηση των απορριμμάτων στις παραλίες, τους ποταμούς, τις λίμνες και τα δάση. Σε αυτήν την όγδοη έκδοση του '1m2 contre la basuraleza', υπάρχουν τρεις τρόποι συμμετοχής: Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δημιουργήσουν και να συντονίσουν ένα σημείο συλλογής σε οποιοδήποτε φυσικό χώρο της χώρας (έως 26 Μαΐου), να πραγματοποιούν εγγραφές όσων θέλουν να συμμετάσχουν στην δράση (έως 31 Μαΐου), ή να διαδώσουν την καμπάνια μέσω των κοινωνικών δικτύων, χρησιμοποιώντας τα hashtags #Libera1m2 και #ProyectoLIBERA.
Η Σάρα Γκουέμες, που εμπιστεύεται την επιτυχία των προηγούμενων κλήσεων, υπογραμμίζει: «Χάρη στην αφοσίωση και την εργασία όλων, το 2023 καταφέραμε να συλλέξουμε και να ταξινομήσουμε περίπου 124 τόνους απορριμμάτων σε πάνω από 2.100 φυσικά μέρη. Κατά τη διάρκεια των καμπανιών ενημέρωσης που δημιουργήθηκαν, βρήκαμε περίπου 335.000 απορρίμματα στη φύση. Από το 2017, έχουμε συγκεντρώσει πάνω από 680 τόνους και διαχωρίσει πάνω από ένα εκατομμύριο απορρίμματα σε πάνω από 8.000 μέρη».
Με τον ίδιο τρόπο, η εθελόντρια Montse Álvarez μοιράζεται αυτό το συναίσθημα ικανοποίησης: «Όταν βλέπετε τα πάντα καθαρά, νιώθετε μια ιδιαίτερη χαρά. Αισθάνεστε συνδεδεμένοι με τη φύση. Αυτό που κάνουμε κάθε μέρα συμβάλλει στο μέλλον που ονειρευόμαστε για τον πλανήτη μας και τα παιδιά μας».
Η τεχνολογία στην υπηρεσία του περιβάλλοντος
Σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση και την εκπαίδευση των πολιτών γύρω από την μόλυνση του φυσικού περιβάλλοντος με σκουπίδια, παίζει η τεχνολογία και κυρίως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, υπάρχουν ειδικές συσκευές και συστήματα παρακολούθησης (drones, δορυφορικές εικόνες) που εντοπίζουν τις περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από τη συσσώρευση απορριμμάτων.
Μέσω της εφαρμογής με τίτλο 'Basuraleza' της LIBERA, η οποία αναπτύχθηκε από τις οργανώσεις Paisaje Limpio και Vertidos Cero, δίνονται πολλές δυνατότητες στους εθελοντές, μεταξύ των οποίων η χαρτογράφηση περιοχών όπου έχουν συλλεχθεί τα σκουπίδια.
Η Σάρα Γκουέμες αναγνωρίζει ότι η εξάλειψη των απορριμμάτων από το φυσικό μας περιβάλλον απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει γνώση, πρόληψη και συμμετοχή. Καταρχάς, είναι ουσιώδες να κατανοήσουμε το πρόβλημα προκειμένου στην συνέχεια να το αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικό τρόπο. Η επιστήμη είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος που μας επιτρέπει να γνωρίζουμε καλύτερα την ποσότητα, τη σύσταση, την προέλευση και τον αντίκτυπο των απορριμμάτων. Η πρόληψη με την σειρά της στοχεύει στην ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση των πολιτών προκειμένου να συμπεριφέρονται με σεβασμό στην φύση. Τέλος, πρέπει φυσικά να ενθαρρύνουμε τους πολίτες να δράσουν.