Si të gjithë fëmijët e botës, ata ëndërrojnë të bashkohen me revolucionin teknologjik global. Në kampin e refugjatëve të Dheisheh, në jug-perëndim të Betlehemit, një grup të rinjsh inovatorë ndihmojnë në realizimin e kësaj ëndrre. Ata krijuan Akademinë Rails për inteligjencën artificiale dhe teknologjinë moderne, duke lejuar të rinjtë palestinezë të ndjekin ambiciet që klasat e UNRWA nuk mund t'i ofrojnë.
Në shkollat e kampeve të refugjatëve palestinezë të menaxhuara nga UNRWA (Agjencia e Kombeve të Bashkuara për refugjatët palestinezë), nxënësit marrin vetëm një arsimim bazë — shkenca, matematikë, histori dhe lëndë të tjera standarde. Janë të pranishme në programet avancimet teknologjike ose rritja e inteligjencës artificiale. E themeluar nga një grup të rinjsh inovatorë, një akademi ndryshe u ofron atyre një mundësi që fillimisht duket e pamundur këtu: të eksperimentojnë, krijojnë dhe marrin pjesë në botën e robotikës, kodimit dhe IA. Akademia Rails gjithashtu ka hapur derën për pjesëmarrje në kompetita ndërkombëtare.
Kodimi pas mureve
Mustafa Mohammed, 12 vjeç, është “i lumtur dhe i emocionuar” që është pjesë e Akademisë Rails, ku ai dhe shokët e tij zbulojnë robotët, panelet diellore dhe roverët marsianë, këto mjete mobile të dizajnuara për të eksploruar zona të paarritshme për njerëzit. “Ne simulojmë një ekspeditë në Mars në tavolinën e klasës. Fëmijët menaxhojnë furnizimin me ujë marsian me ndihmën e robotëve të vegjël shpërndarës dhe dërgojnë mostra me dronë në laboratorë” shpjegon ai.
Këtë vit, Mustafa ka mësuar të kodojë me Spike Prime dhe ëndërron të përfaqësojë Palestinën në Olimpiadën botërore të robotikës në Singapor. “Dua të jem një programues global dhe të krijoj biznesin tim, thotë ai. Akademia më dha mundësinë të filloj të realizoj ëndrrën time”. Ai përshkruan me entuziazëm aftësitë e tij të reja në programim me blloqe Word dhe blloqe Icon. Po ashtu, ndihmon në ndërtimin dhe kodimin e komponentëve të ndryshëm të një roboti, si një dorë robotike. Ai shpjegon gjithashtu se tani di të përdorë një sensor ngjyre dhe të dallojë midis dy funksioneve: një për zbulimin e vijave të zeza dhe një tjetër për njohjen e ngjyrave të shumta.
Pa ndalur, ai shton se ka mësuar gjithashtu të ndërtojë një strukturë robotike të fortë dhe të kapërcejë pengesat. Dhe thekson se është veçanërisht i lumtur këtë vit që po zhvillon aftësi në zgjidhjen e problemeve pa u mbështetur te të tjerët.
Kur baballarët bëhen ndërtues të të ardhmes
Iyad Abu Alia, një nga administratorët e akademisë, shpjegon se projekti ka filluar si një program të vogël që synonte fëmijët nga 5 deri në 19 vjeç. “Fëmijët tanë në kamp janë natyrshëm tërhequr nga teknologjia. Por mundësitë ishin ose të paarritshme, ose shumë të shtrenjta për familjet këtu”, thotë ai.
Duke punuar me grupe komunitare lokale, vullnetarët ndërtuan bazat e akademisë. Sot, njëqind fëmijë janë të regjistruar në tri laboratore, por ka po aq në listën e pritjes, pasi burimet janë të pamjaftueshme për t'i pritur ata.
“Ne jemi baballarë dhe aktivistë komunitarë. Ne kemi parë fëmijët tanë që përdorin telefona dhe kompjuterë, tërhequr nga teknologjia, por pa akses në një trajnim real. Programet e jashtme ishin shumë të shtrenjta për familjet e kampit. Prandaj, ne krijuam këtë akademi me mbështetje nga komiteti popullor dhe institucionet lokale”, saktëson Abu Alia. Struktura ofron gjithashtu programe verore që kombinojnë lojë dhe aftësi teknike.
Një rinia e lidhur pavarësisht pengesave
Akademia është në përputhje me 17 objektivat e zhvillimit të qëndrueshëm të OKB-së, veçanërisht duke promovuar një teknologji miqësore me mjedisin. Tetë ekipe janë duke u përgatitur aktualisht për kualifikimet kombëtare në Universitetin e Birzeit para Olimpiadës botërore të robotikës në Singapor në tetor. Të tjerë do të shkojnë në Slloveni në shtator.
Abu Alia tregon se akademia së fundmi ka diplomuar grupin e saj të parë nga një kurs “Robot Starter Sumo”, duke u lejuar fëmijëve të dizajnojnë dhe programojnë mjete për përplasje. “Për herë të parë, fëmijët ndjejnë se nuk po blejnë vetëm një lodër — ata e krijojnë atë”, thekson ai.
Mungesa e mjeteve, një pengesë e përhershme
Sidoqoftë, akademia përballet me sfida të rënda, veçanërisht me mungesën e pajisjeve. “Një laptop duhet të shërbejë për 18 fëmijë që punojnë në grupe”, vëren Abu Alia. Ne realizojmë shumë me mjete shumë të kufizuara, por mungesa e financimit dhe mungesa e sponsorëve zyrtarë mbeten pengesat tona më të mëdha.”
Vizioni mbetet megjithatë ambicioz: qëllimi është të transformohen fëmijët nga konsumatorë të thjeshtë të teknologjisë në prodhues dhe inovatorë të vërtetë. Qëllimi i Akademisë Rails është i qartë: të bëhet një institucion arsimor i njohur në aftësitë e shekullit XXI dhe të mundësojë që çdo fëmijë të ketë një vend në botën dixhitale.
Që tani, të rinjtë e kampit fillojnë të mendojnë ndryshe, deri në imagjinimin se si të përgatitin Marsin për të pritur jetë. “Kështu ata fillojnë të mendojnë jashtë kutisë”, thekson Iyad Abu Alia.
Për të, ajo që është arritur është vetëm një hap. “Ne duam që çdo fëmijë palestinez të ndjejë se ka një rol në ndërtimin e të ardhmes”, thekson ai.
Akademia Rails nuk kufizohet vetëm në trajnim në robotikë ose kodim: ajo përfaqëson një premtim për emancipim përmes teknologjisë, një bast mbi të rinjtë dhe mbi aftësinë e tyre për të shpikur një të ardhme që kalon përtej mureve të kampit.
Foto e Parë: Akademia Rails pranon si vajza ashtu edhe djem nga 5 deri në 19 vjeç©Ahmad Jibran