Zëra qytetarë po mobilizohen për Mesdheun.

Ndërsa krerët e shteteve, diplomatët, ONG-të dhe ekspertët mblidhen në Nice për Konferencën e 3-të të Kombeve të Bashkuara mbi Oqeanin (UNOC3),  Corlie Glémas, 28 vjeçare, përfundon një udhëtim të angazhuar përgjatë bregdetit dhe porteve mesdhetare për të bërë të dëgjohen zërat e harruar, peshkatarët, instruktorët, shpëtimtarët… Isabelle Poitou, drejtoreshë e asociacionit MerTerre do të sjellë një mesazh: përballë ndotjes plastike, të dhënat e ndara janë një armë e çmuar…Natalie Quévert nga Sea Index do të prezantojë sistemin e parë të vlerësimit të pavarur dhe transparent që vlerëson ndikimin mjedisor të super jahteve mbi 24 metra. Qëllimi i saj është të promovojë një jahte më të qëndrueshëm...

Kronika për një botë të brishtë do të jepet nga 29 maji deri më 19 qershor në Konferencën e 3-të të Kombeve të Bashkuara për Oqeanin (UNOC3). Do të jetë në dispozicion për lexim në 22 vendet e anijes së Mesdheut dhe në 11 gjuhë falë partnerit tonë, Rajoni Jug.

Nga Olivier Martocq

Ditën e diel, Nice do të presë samitin e tretë të Kombeve të Bashkuara për oqeanin (UNOC3), një ngjarje të rëndësishme që do të mblidhë krerë shtetesh, diplomatët, ONG-të ndërkombëtare dhe ekspertët shkencorë. Në anë të mikrofonëve zyrtarë, një grua e re 28 vjeçare, Corlie Glémas, përpiqet të bëjë një depërtim qytetar: të bëjë të dëgjohen zërat e atyre që jetojnë detin çdo ditë, por që diplomacia shpesh i harron.

Thirrja e një brezi të angazhuar

« Përse na nevojitet një vit i veçantë për të folur për oqeanin? » pyet Corlie. Kjo ish-përgjegjëse për projekte asociative e la punën e saj në Marseille për të nisur një udhëtim përmes fasadës atlantike dhe më pas mesdhetare. Me biçikletë, me ndihmën e ndonjë makine ose në këmbë, falë programit Sport Planète të Maif, ajo niset për të takuar peshkatarët, shpëtimtarët, instruktorët e vela, fermerët bregdetarë… për t’i dëgjuar, për të kuptuar realitetet e tyre dhe për t’i transmetuar ato.

Pauzë me një peshkatar në kashtën e Carro, i cili mori Corlie me varkë © coeurocean

Qëllimi i saj: të rikthejë shoqërinë me njohuritë e terrenit dhe të vendosë njeriun në qendër të qeverisjes oqeanike. « Dua të sjell demokracinë e njerëzve në diplomacinë e të mëdhenjve. »

Atelierët e ndjeshmërisë dhe mbledhja e dëshmive

Nga Vendée në Bregun Basque, pastaj nga kalankat marsejleze deri në kufirin italian, Corlie ka organizuar freska oqeanike, ka iniciuar diskutime dhe mbi të gjitha ka dëgjuar. « Kjo qëndrim dëgjimi është thelbësor. Nuk e di të gjithë. Roli im është të jem një mesazh. »

Në Marseille, ajo mbështetet në një rrjet të pasur asociativ: Woman for Sea, Le Chant des Voiles, Watch the Sea… Strukturat që punojnë për të bërë detin, navigimin dhe njohuritë shkencore të aksesueshme. « Shumë aktivitete nautike mbeten shumë konsumiste. Çështja është të rikthejmë kuptimin dhe lidhjen. »

Simbolikisht, të hysh në not në Samit

Ndërsa ajo nuk do të flasë zyrtarisht në UNOC3, Corlie ka parashikuar një mbërritje me shumë kuptim: ajo do të arrijë në Nice… në not. Një « rando me palme » e organizuar me asociacionin Watch the Sea dhe fondacionin Pure Ocean, në shoqërinë e të rinjve marsejlezë nga lagjet popullore. « Do të arrijmë nga deti, si një kujtesë: oqeani është i gjallë, ai na lidh të gjithëve. »

Një qasje që tejkalon kufijtë francezë

Ndërsa rruga e Corlie është e ankoruar në Francë, mesazhi i saj ka një përhapje shumë më të gjerë. Kudo rreth Mesdheut, gra dhe burra jetojnë me ritmin e detit. Ata nxjerrin jetesën e tyre, identitetin e tyre, kulturën e tyre. Dhe kudo, këto popullata janë në vijën e parë përballë efekteve të ndryshimeve klimatike: ngritja e niveleve të ujit, ndotja, zvogëlimi i burimeve peshkore.

« Këto nuk janë zëra të dobët ose naivë, janë zëra ekspertësh. Dhe ato duhet të dëgjohen në vendimet ndërkombëtare. »

Një rinia që vepron aty ku institucionet kanë vështirësi

Nëpërmjet Mes zërave të oqeanit, Corlie përfaqëson një brez të ri mesdhetar që nuk pret më fjalime të mëdha për të vepruar. Ajo krijon lidhje, mbledh fjalën dhe e transmeton me sinqeritet. Një qasje modeste, por të fuqishme, për të rikthyer prioritetet. « Pa oqeanin, do të ishte 50 gradë në Tokë. Është koha ta shohim si një aleat të gjallë. »

Asociacione, ONG-të të pranishme në Hapësirën e Rajonit të Jugut

Isabelle Poitou, drejtoreshë e asociacionit MerTerre, merr pjesë në Samitin botëror të oqeaneve. Ajo do të sjellë një mesazh: përballë ndotjes plastike, të dhënat e ndara janë një armë e çmuar.

Që prej disa vitesh, MerTerre koordinon platformën Zero Ndotje, një mjet shkencor pjesëmarrës i krijuar në partneritet me Muzeun Kombëtar të Historisë Natyrore. Qëllimi? Të centralizojë dhe standardizojë të dhënat e mbledhura nga qytetarët për të krijuar një tabelë të vërtetë të ndotjes. « Kjo nuk është thjesht të dhëna. Është një mjet ndihmës për vendimmarrjen publike », thekson Isabelle Poitou. Me më shumë se 700 struktura të regjistruara – klube kajaku, asociacione lagjeje, zhytës – platforma synon sot të përfshijë më shumë autoritetet lokale, të vetmet që mund të veprojnë efektivisht në hapësirën publike.

Pjesëmarrja e MerTerre në samit është gjithashtu një mundësi për të promovuar këtë qasje kolektive. Debatet janë parashikuar mbi mbeturinat që vijnë nga pellgjet ose mbi depozitimin, i paraqitur si një mjet për të rikthyer vlerën e objekteve dhe për të kufizuar braktisjen e tyre. « Nëse një mbetje ka një vlerë, përse ta hedhim? », përmbledh ajo.

Kjo ngjarje botërore përjetohet nga shumë pjesëmarrës si një moment të rëndësishëm për të forcuar lidhjet mes ONG-ve, për të shkëmbyer zgjidhje dhe për të forcuar rrjetin e aktorëve të angazhuar në Mesdhe. « Ne krijojmë një rrjet që ka një vizion të përgjithshëm të situatës. Na nevojiten të gjithë për të kuptuar, për të ndarë zgjidhjet dhe për t’i aplikuar atje ku ato funksionojnë », përfundon Isabelle Poitou.

Sea Index, busulla e karbonit të jahteve

E lançuar në 2020 nga Yacht Club de Monaco, Sea Index ofron një përgjigje të re për një këndvështrim të verbër të kalimit ekologjik: gjurmën e karbonit të jahteve të mëdha mbi 24 metra. Asociacioni, i cili do të prezantojë qasjen e tij në Samitin botëror të oqeaneve, mbështetet në metodologji të njohura nga Organizata Ndërkombëtare Detare (OMI) për të matur emetimet e CO2. « Sot, një klient blen një makinë me një indeks energjie. Për një jaht, kjo nuk ekziston. Ne duam të mbushim këtë boshllëk », shpjegon Natalie Quévert, përfaqësuese e Sea Index. Pas miratimit nga një kompani të pavarur (Lloyd’s Register), mjeti i tyre të vlerësimit tani përdoret në njëzet porte, nga Saint-Tropez deri në Seychelles.

Sectori i jahteve, megjithëse përfaqëson vetëm 0,4% të emetimeve të CO2 të transportit detar global, mbetet i rëndësishëm: rreth 6 milion ton. Sea Index militon për një transparencë më të madhe, si për armatorët ashtu edhe për territoret. Qëllimi: të favorizojë pritjen e anijeve më pak ndotëse në portet partnere.

« Ne nuk akuzojmë. Ne ofrojmë një grilë neutrale dhe të verifikuar për të inkurajuar zgjedhje të informuara », thekson Natalie Quévert, e cila do të mbrojë gjithashtu tregues mbi ndotjen akustike. Me mbështetje nga Rajoni Jug dhe metropolia Nice Côte d’Azur, Sea Index krijon një rrjet inkurajues. Një iniciativë që bashkon pragmatizmin ekonomik dhe kërkesën mjedisore në një industri nën presion.

Corlie Glémas gjatë udhëtimit të saj të angazhuar© coeurocean

Foto e Parë: Një super jaht në një kalankë të Palma de Majorque © Matias Mango