Σε μια μικρή αλλά πανέμορφη γωνιά της Κύπρου, στο χωριό Αγρός της Επαρχίας Λεμεσού, η οικογένεια Τσολάκη συνεχίζει μια παράδοση 77 χρόνων γύρω από τα τριαντάφυλλα. Με τις ρίζες της βαθιά στις αγροτικές και επιχειρηματικές αξίες, η «The Rose Factory» αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα οικογενειακής επιτυχίας, παράδοσης και καινοτομίας. Ένα αιώνα πριν, ο δάσκαλος της περιοχής Νέαρχος Κληρίδης είδε στους θάμνους της τριανταφυλλιάς που φύτρωναν στην περιοχή μια νέα καλλιέργεια, και ίσως ένα νέο εισόδημα, για τους κατοίκους της. Έχοντας μερικές τριανταφυλλιές, τη γνώση από το δάσκαλο του και ένα καζάνι, ο Νικόδημος Τσολάκης, το 1948 έβαλε τη σφραγίδα του στην κυπριακή αγορά. Σήμερα ο γιος του Χριστάκης Τσολάκης και οι εγγονές του συνεχίζουν την παράδοση και εξηγούν πώς μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση κατάφερε να γίνει σημείο αναφοράς στον κόσμο των τριαντάφυλλων και των προϊόντων τους τα οποία έχουν ταξιδέψει πέρα από τα σύνορα της μικρής Κύπρου.
Από τις αρχές του 20ού αιώνα, η οικογένεια Τσολάκη καλλιεργεί με κόπο και αφοσίωση τριαντάφυλλα, δημιουργώντας προϊόντα όπως ροδόσταγμα, σιρόπι, βιολογικό τσάι, λουκούμι, σοκολάτες, ροδόξυδο, μαρμελάδες, ζαχαρωτά, ποτά αρωματικά χώρου, κεριά και καλλυντικά.
«Είμαστε βαθιά περήφανοι αφού συνεχίζουμε μία παράδοση που έκτισαν οι παππούδες μας και την συνέχισαν οι γονείς μας κρατώντας την ζωντανή και δυνατή για να την παραδώσουν σε εμάς ακέραιη και γεμάτη αξίες», τονίζει η Άντρια Τσολάκη, μέλος της 3ης γενιάς της οικογένειας.
«Από μικρό παιδί θυμάμαι να περπατάω μέσα στα χωράφια του πατέρα μου και να μαζεύουμε πρωί πρωί τα τριαντάφυλλα. Για εμάς τα τριαντάφυλλα δεν είναι απλώς λουλούδια, είναι η ζωή μας. Το άρωμά τους με συνοδεύει παντού. Είναι αληθινά ανεκτίμητο το να μεγαλώνεις μέσα στη φύση, ανάμεσα σε μυρωδιές και χρώματα και ειδικά ανάμεσα στα τριαντάφυλλα. Όσο μπορώ να θυμηθώ τον εαυτό μου, ήμουν ένα παιδί που έτρεχε συνέχεια μέσα στους χώρους του εργοστασίου, ανάμεσα σε καλάθια γεμάτα τριαντάφυλλα. Ιδιαίτερα τα καλοκαίρια συμμετείχαμε ενεργά τόσο στην παραγωγή των προϊόντων όσο και στην εξυπηρέτηση των τουριστών που επισκέπτονταν το χώρο, αποκτώντας από νωρίς εμπειρίες».
Η ένταξη της ίδιας και της αδερφής της στην οικογενειακή επιχείρηση ήταν μια φυσική εξέλιξη καθώς η αγάπη τους για τα τριαντάφυλλα αντικατοπτρίστηκε και στις σπουδές τους. «Μετά την ολοκλήρωση του σχολείου, ακολούθησα σπουδές στη Χημεία και στη συνέχεια, μετέβηκα στο Μονπελιέ της Γαλλίας, όπου ακολούθησα μεταπτυχιακές σπουδές στην παραγωγή καλλυντικών, συνδέοντας άμεσα τις γνώσεις μου με το αντικείμενο της οικογενειακής μας δραστηριότητας. Αντίστοιχα, η αδερφή μου ακολούθησε τον δικό της δρόμο, εξίσου σημαντικό για την επιχείρηση. Σπούδασε Οικονομικά και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων φέρνοντας πολύτιμες γνώσεις στο κομμάτι της οργάνωσης και της ανάπτυξης».
Η εποχή της ανθοφορίας και της συγκομιδής
Η Άνοιξη, είναι η εποχή της ανθοφορίας των τριαντάφυλλων όπου θα πρέπει να μαζευτούν τα τριαντάφυλλα και να παραχθούν οι πρώτες ύλες οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν τους υπόλοιπους μήνες για την παραγωγή των προϊόντων.
«Αναμφίβολα, ο Μάιος είναι ο πιο απαιτητικός αλλά και ο πιο μαγικός μήνας για εμάς. Η συγκομιδή των τριαντάφυλλων γίνεται τις πρωινές ώρες ούτως ώστε να μην εξατμισθούν τα αιθέρια έλαια που περιέχουν τα τριαντάφυλλα. Μια διαδικασία που ξεκινάει γύρω στις 5.30 το πρωί, γίνεται με τα χέρια και μαζεύονται καθημερινώς γύρω στις 80.000 τριαντάφυλλα. Το εργοστάσιο απασχολεί 8 άτομα ενώ κατά την ανθοφορία υπάρχει έξτρα εποχιακό προσωπικό για την συγκομιδή των τριαντάφυλλων. Η συγκομιδή διαρκεί περίπου 20-30 ημέρες αναλόγως της παραγωγής και των καιρικών συνθηκών που επικρατούν τον Μάιο. Μετά την συγκομιδή πρέπει τα τριαντάφυλλα να χρησιμοποιηθούν άμεσα. Ζυγίζονται και χωρίζονται για τις διάφορες διεργασίες μας. Τα περισσότερα τριαντάφυλλα τοποθετούνται στο αποστακτήριο μας για την παραγωγή του ροδοστάγματος και του αιθέριου ελαίου του τριανταφύλλου, που είναι από τις κυριότερες πρώτες μας ύλες. Ενώ κάποια ποσότητα τριανταφύλλων θα αποξηρανθεί για την παραγωγή του τσάι τριαντάφυλλο» εξηγεί η Άντρια Τσολάκη, τονίζοντας ότι πολλοί επισκέπτες συρρέουν για να ζήσουν αυτή την εμπειρία από κοντά.
«Κάθε δουλειά έχει τις δικές της δυσκολίες και προκλήσεις. Αυτό που κάνει τη δική μας ίσως λίγο πιο απαιτητική είναι το γεγονός ότι είναι δική μας. Δεν είναι απλώς μια εργασία, είναι προσωπική υπόθεση. Την αγαπάς, τη νοιάζεσαι, και γι’ αυτό τη ζεις πιο έντονα. Δεν υπάρχει σταθερό ωράριο. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκύψει κάτι και πρέπει να είσαι εκεί, να δώσεις λύση και να αναλάβεις ευθύνη. Μια μέρα μπορεί να περιλαμβάνει την οργάνωση παραγωγή, έλεγχος παραγωγής, παραγγελίες υλικών συσκευασίας και πρώτων υλών, έλεγχος ποιότητας των προϊόντων, έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων, ετοιμασία παραγγελιών. Επίσης, ξενάγηση και δοκιμή προϊόντων στους επισκέπτες και οτιδήποτε μπορεί να προκύψει».
Το μυστικό και ο «εχθρός» των τριανταφύλλων
Η τριανταφυλλιά είναι μια καλλιέργεια που ευδοκιμεί στον Αγρό, χωρίς την ανάγκη υπερβολικών παρεμβάσεων. Το είδος που χρησιμοποιεί η οικογένεια λέγεται «Ρόδη η Δαμασκηνή», και έχει ένα άρωμα που ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα είδη τριανταφυλλιών ώστε πλέον να μιλάμε για "την τριανταφυλλιά του Αγρού".
«Χρησιμοποιούμε ήπιες μεθόδους καλλιέργειας, περιορίζουμε τη χρήση φυτοφαρμάκων και φροντίζουμε για την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση στο περιβάλλον. Ωστόσο, η αλλαγή των καιρικών συνθηκών και η ανομβρία που υπάρχει τα τελευταία χρόνια έχουν ως αποτέλεσμα μειωμένη παραγωγή τριανταφύλλων. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ολοένα και πιο έντονα τις επιπτώσεις των καιρικών αλλαγών και της ανομβρίας στην καλλιέργειά μας. Η τριανταφυλλιά αυτή ευδοκιμεί στον Αγρό λόγω του κρύου χειμώνα και του δροσερού καλοκαιριού. Αυτές οι συνθήκες είναι που της επιτρέπουν να ανθίσει σωστά και να μας δώσει τριαντάφυλλα με πλούσιο άρωμα και ποιότητα» εξηγεί ο Χριστάκης Τσολάκης.
Από το 2006, η οικογένεια θέλοντας να εκμεταλλευτεί στο μέγιστο τις πολύτιμες ιδιότητες του ροδοστάγματος και του αιθέριου ελαίου του τριανταφύλλου προχώρησε στην παραγωγή των καλλυντικών VENUS ROSE ενώ θέλοντας να διατηρήσει την αγνότητα του βιολογικού ροδοστάγματος συνειδητά προχώρησε στην βιολογική πιστοποίηση των καλλυντικών παράγοντας έτσι τα πρώτα κυπριακά πιστοποιημένα βιολογικά καλλυντικά, που ακολουθούν το ευρωπαϊκό πρότυπο COSMOS-ORGANIC.
Το ροδόσταγμα που έφτασε μέχρι την Αυστραλία
έκανε ο πατέρας μου και χαίρομαι πάρα πολύ που κατάφερα να το συνεχίσω αλλά και να το εξελίξω στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα. Ήταν ένα όνειρο που είχα από μικρός», εξηγεί ο κ. Τσολάκης. Τον Ιούλιο το 1971, έγινε η πρώτη εξαγωγή ροδοστάγματος από το λιμάνι της Αμμοχώστου στην Μελβούρνη της Αυστραλίας όπου υπάρχει η κυπριακή παροικία και το είχε ανάγκη. Τα πρώτα χρόνια ήταν υπεύθυνος ο μεγάλος αδερφός της οικογένειας που ζούσε εκεί. Αρχικά, το στέλναμε μέσα σε βαρέλια και το εμφιάλωναν στην Αυστραλία, ενώ μετέπειτα το εξάγαμε έτοιμο σε γυάλινα μπουκάλια». Όπως αναφέρει, μέχρι και σήμερα η εταιρεία συνεργάζεται με αντιπρόσωπο στην Αυστραλία και έτσι συνεχίζεται η διανομή του ενώ παράλληλα γίνεται και εξαγωγή του ροδοστάγματος και στην Ιαπωνία.
Όνειρό τους είναι να συνεχίσουν να τιμούν την οικογενειακή παράδοση και για τα επόμενα 100 χρόνια αλλά ταυτόχρονα να προχωρούν μπροστά με καινοτομία και δημιουργικότητα. «Θέλουμε τα προϊόντα μας να φτάσουν σε περισσότερους ανθρώπους, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, και να γίνουμε πρεσβευτές του τόπου μας. Στα άμεσα μας σχέδια είναι και η επέκταση του υφιστάμενου εργοστασίου μας λόγω των αυξημένων αναγκών που έχουμε. Και σίγουρα στα μελλοντικά μας σχέδια είναι να ενταχθεί και να συνεχίσει την παράδοση και η 4η γενεά».
Φωτογραφία Κάλυψης: Οι περισσότερες ανθοφορίες χρησιμοποιούνται στη διυλιστήρια για την παραγωγή ροδόσταγμα και αιθέριου ελαίου ροζέτας @venus-rose