Pour approfondir

Përgjigjeje ndaj emergjencës klimatike #2

Për drejtorin e Green Cross International Nicolas Imbert, emergjenca klimatike dhe ekologjike është këtu. Te qëndrosh pasiv nuk është një opsion. Ai e shpjegon këtë në një libër program. Gjenerata e re ballafaqohet me një situatë të pamundur dhe do të duhet të përdorë zgjidhjet ekzistuese, ndërsa rindërton bashkëpunimin në një botë tashmë pa ekuilibër. Alternativat ekzistojnë, janë frymëzuese dhe të arritshme. Është detyra jonë të ndërmeremi veprim. larg ideologjive, ato ndodhin në veprim: të ushqehemi më mirë dhe të konsumojmë ndryshe, të bëjmë energjinë e shtrenjtë katalizatorin e transformimeve tona, të ruajmë mënyrën tonë të jetesës në territor për të qenë një shoqëri e qetë.

Ky veprim ofron mjetet për të vepruar, shfaq perspektiva, nxit veprimin konkret, në veçanti për të punuar tokës së bashku. Pas pjesës 1, që është vendosur në perspektivë, për të kuptuar situatën, fragmentet e përfshira në këtë pjesë 2 ilustrojnë veprimet për të ndërmarrë.

# 2 Lufta kundër emergjencës klimatike

Ndikimi në ujë

Ekonomia cirkulare e ujit është e njohur që nga Egjiptianët dhe tekstet liturgjike historike, të cilat përmendnin shtatë jetët e ujit, rëndësinë e ri-përdorimit dhe vlerën e pakursyer të burimit. Tani, kemi mundësinë të pajisemi me këtë qasje përmes një metodologjie të përfshirë, që na lejon, për shembull, të kuptojmë efikasitetin e politikave të menaxhimit të ujit të zbatuara në Marok pas rreth njëzet vjetësh me norma përdorimi të ujit në 120%.

Spanja dhe Portugalia aktualisht po marrin frymë nga kjo për të dalë nga situata e tyre alarmane, ku shkallët e tyre të përdorimit kaluan 107% ose 110%. Edhe në Francë, në disa territore që prej dy ose tre vitesh, veçanërisht në Pyrénées-Orientales, ne kaluam 100% me rregull. Prandaj, është momenti i duhur për një goditje të sinqertë në mënyrën se si menaxhohet uji në jetën e përditshme. Çdo individ mund të vendosë praktika menaxhimi të rrethshme dhe të optimizuara të burimeve në shkallë të banesës së tij, territorit ose mënyrës së jetesës së tij.

Kështu në Porquerolles, që nga vendosja e këtij sistemi praktikash, kuptuam se në shkallë të një fondacioni arti bashkëkohor që pranon 200 persona në ditë, përqindja e përdorimit të ujit nga rrjeti i ujit të pijshëm thjesht për të funksionuar tualetet ishte 40%, dhe ishte e mundur me stacionin e trajtimit aktual të pranishëm në këtë fondacion të ri-përdorim ujin e dalë nga stacioni për tualetet, sapo të jepen lejet. Në këtë ishull të njëjtë Porquerolles, një mobilizim pa precedent i banorëve ka inkurajuar përdorimin e kënaqshëm të burimeve, edhe nga individët, si edhe nga strehuesit dhe turistët. Këto hapa të shumëfishtë dhe të ndjekur kanë lejuar një menaxhim të kufizuar të burimeve, edhe pse numri i turistëve në ishull ka rritur shumë.

Megjithatë, ri-përdorimi i ujit mbetet ende i pakët në Francë. Masat e ndryshme, ligjet dhe dekretet që u botuan në Francë në vitin 2023 dhe 2024, në vazhdimësi të 53 masave të njoftuara nga presidenti Emmanuel Macron në vitin 2023 dhe rikujtuara gjatë zbatimit të planit të rezilienca territoriale të Pyrénées-Orientales në qershor 2024, janë, për shumicën, vetëm për t’i kapur vonat në zbatimin e direktivës kryesore evropiane mbi ujin 2000/60/CE ose, më së fundmi, të rregullores 2020/741 mbi ri-përdorimin e ujit, shumë larg rekomandimeve të IPCC ose Këshillit të Lartë për klimën….

Ndikimi në Ushqim

Kush do të mund të parashikonte se, ndërsa industrializimi i bujqësisë ishte në kulmin e tij me motivin për të ushqyer planetin, bota rrezikonte të shihej njëkohësisht rritja e mungesave dhe urisë, por gjithashtu të vuante nga ndikimi global i industrisë ushqimore në ekosistemet? Në Francë, sektori bujqësor është sektori i dytë me emetim të gazrave të efektit të sere, me 19% të emetimeve.

Ky raport është minimizuar vetvetiu, pasi transporti i ushqimeve bujqësore dhe mallrave të pa-shitura është i integruar në sektorin e transportit dhe jo në këtë shifrë, ashtu si edhe eleminimi i tyre i cili është i integruar në sektorin e mbeturinave [...] Ne duhet të mendojmë dhe të rregullojmë njëkohësisht sigurinë tonë ushqimore dhe performancën ekonomike, ekologjike dhe sociale të linjave bujqësore dhe ushqimore.

Si si bëhet kjo? Kjo kërkon fillimisht të punohet konkretisht në sigurinë ushqimore, me dy këmbët dhe dy duart në tokë dhe të rimarrim magjinë në të gjitha pjatat tona duke zhvilluar një siguri sociale ushqimore, një dietë të shëndetshme vendase dhe sezonale, e aksesueshme për të gjithë dhe një rinovim të fuqishëm të vitalitetit natyror të territoreve tona duke rikthyer hapësirat agro-ekologjike, menaxhimin, ripërtëritjen dhe rikthimin e shkretëtirës. Avantazhet janë të përbashkëta dhe të diversifikuara. Kjo kërkon të sigurojë një tashmësi dhe një të ardhme ushqimore të qetë, por gjithashtu të mundësojë oaza freskimi për të përligjur klimatike, tokat e rinovuara, një rrjedhë uji të rigjeneruar cilësisht dhe sasisht, dhe një shëndetësi më të mirë për të gjithë, si për njerëzit ashtu edhe për ekosistemet.

Të veproni për energjinë e shtrenjtë

Ne marrëm së kësaj shpërblimin që kjo rritje në çmimet e energjisë, që vjen shumë vonë përballë një emergjence klimatike dhe ekologjike, e cila ka efekte të mëdha në jetën tonë të përditshme, është shkak që do të na lejojë të zhvillohemi shpejt drejt një ekonomie më të mençur. Për këtë, ekosistemi francez ka disa specifika që duhet të kuptohen. Së pari, iluzioni i krijuar në të kaluarën për një energji elektronukleare të mjaftueshme dhe të lirë nuk ka lejuar zbatimin e veprimeve të nevojshme për rinovimin energjetik, në kundërshtim me atë që ka ndodhur te fqinjët tanë evropianë.

Kështu, sipas një treguesi evropian të pranuar gjerësisht, shtëpitë franceze humbasin në mes të dimrit në mesatare 2,5 °C në një periudhë prej pesë orësh, krahasuar me 1 °C në Gjermani ose në Suedi, ose 1,5 °C në Itali.

Prandaj, rikonstruksioni energjetik është tani, në Francë, një emergjencë absolute, e shoqëruar me një emergjencë shoqërore për luftën kundër varfërisë energjetike […]

Dispozitat e mbrojtësve energjetikë, të cilat janë njëkohësisht ekonomikisht të shtrenjta dhe të paefektshme, nuk ofrojnë kontekstin ekonomik të përshtatshëm për punët urgjente të nevojshme. Në kundërshtim, dispozita e Kompanive të Shërbimeve të Energjisë (ose ESCO) e vendosur për më shumë se njëzet vjet te fqinjët tanë gjermanë, austriakë dhe nordikë, lejon transformimin e një shpenzimi të konstatuar energjetik, në veçanti në habitat, duke investuar drejt shtëpisë.

Energjia bërthamore?

Fluktuacionet e fundit në çmimet si dhe impakti i konflikteve në vazhdimësi në furnizimin kanë rikthyer në qendër të shqetësimeve tona rëndësinë e një transformimi energjetik të gjerë bazuar në shterimin e përdorimeve dhe diversifikimin e burimeve të disponueshme.

Energjia bërthamore është dënuar dyfish për shpenzimet e saj të jashtëzakonshme dhe për mungesën e përshtatshmërisë me kontekstin ekologjik:

"Ndërtimi i një qendre të re të energjisë [p.sh. bërthamore] është krejtësisht absurd", thotë Jeremy Rifkin; "çmimi real i energjisë bërthamore gjatë jetëgjatësisë së një qendre është 112 dollarë për megavat, krahasuar me "29 deri në 40 dollarë për megavat" për energjinë diellore dhe ere. Dhe ka një problem tjetër: mungesa e ujit, paralajmëron ai; një pjesë e rëndësishme e ujit të ëmbël përdoret për të ftohur reaktorët. Por me ndryshimin klimatik, uji i lumenjve dhe liqeneve po ngrohet dhe do të bëhet i padobishëm gjatë verës për të ftohur qendrat."

Kjo ka ndodhur tashmë në jug të Francës. [...] Kur ky trashëgim i rëndë është shfuqizuar, hapet fusha e mundësive për të zbatuar një set teknologjish të rinovueshme që do të lejojnë prodhimin me çmime shumë konkurruese.

Hidrogjeni?

Fusha shpesh paraqitet si ajo që do të mundësojë shpejt arritjen e një horizonti zero karboni, kërkesat për investime publike janë të mëdha dhe interesimi i një pjese të botës industriale është i dukshëm. Në raportin e saj për vitin 2020, Agjencia Ndërkombëtare për Energjinë na flet për investime globale në vlerë 15,000 miliardë dollarë në periudhën midis 2020 dhe 2050, me një pikë në rreth 800 miliardë dollarë në horizontin e vitit 2030. Duke shikuar ndarjen e investimeve, vërehet se 85% të këtyre investimeve të dëshiruara lidhen me forcimin e kapaciteteve të prodhimit të energjisë elektrike […]

Në të njëjtën kohë, Komisioni i Tranzicionit të Energjisë, një grup mendimi europian, thekson se për shfrytëzimet e mundshme, përfitimet relative të hidrogjenit në krahasim me opsionet e tjera të dekarbonizimit ende nuk janë të qarta. Kjo është paradoksi i tërë i kësaj stimulimi për ekonominë e hidrogjenit.

Nga njëra anë, përdorimi i hidrogjenit, si një mjet energjie gaz, prodhon vetëm ujë dhe ndihmon në kufizimin e emetimit të dioksidit të karbonit në pikën e konsumit. Nga ana tjetër, mënyrat e prodhimit, transformimit, ruajtjes dhe transportit janë në përgjithësi shumë energjike në nivel global [...]

Hidrogeni ka potencial, midis teknologjive tjera, për të qenë një nga teshat teknologjike të transportit të energjisë së nesërme, me avantazhe interesante. Megjithatë, është thelbësore, në daljen dhe zhvillimin e tij, që të mos përsërisim gabimet e vlerësimit dhe veprimit që çuan në Francën e Minitel, të Concorde dhe të qendrave bërthamore.

Menaxhojmë mënyrën tonë të jetesës në territore për të qenë një shoqëri e qetësuar

Hapësira e integritetit për shumë sfida urbanistike, arkitektonike, ekonomike, sociale dhe mjedisore, qyteti gjithashtu ka zbuluar, përmes shumëzimit të fenomeneve klimatike ekstreme, vulnerabilitetin e tij të madh. Ajo duhet të rishikohet dhe të organizohet, ose më saktë të përgatisë veten, për të përballuar sfidat e tanishme dhe të ardhshme. [...]

Edhe pse 80% e planetit jetojnë në qytet dhe ky numër është në rritje të vazhdueshme, dy tendenca themelore kundërvëzhgojnë këtë dinamikë. Së pari, urbanizimi i qyteteve ka arritur tashmë një nivel saturimi që shfaqet fillimisht në metropole dhe zonat periurbane. Pastaj, fragmentimi shumë i madh i rolit midis qytetit, periurbanit, periferisë dhe fshatit ka krijuar vulnerabilitete të mëdha, të cilat shihen në ushqim ose në fenomene klimatike ekstreme, por që gjithashtu kanë gjeneruar në shoqëritë tona një dhunë latente [...]

Rreth modelet e zhvillimit te territoreve te permendura me pare, tani eshte nje forme e re e raportit me jeten dhe me territorin qe eshte tashme ne qender te hapat e rezilientes: menaxhimi. E marrur nga punet e filozofit Thierry Paquot dhe ato te pejzazhistit Gilles Clément, ky qasje ne nivel njerezor synon te gjeje ekuilibrin qe lejon qytetit te adaptohet dhe te rinovohet, te inspirohet nga jeta, te krijoje entuziazem per projekte konkrete dhe te perfunduara, te thelloje kenaqesine e jetes se bashku, te zhvilloje solidaritete te reja dhe nje rezistence te sigurte ndaj ndryshimeve klimatike.

Emergenca klimatike dhe ekologjike është në qendër të jetës sonë. Tani është momenti për të vepruar, për të shkelur prioritetet tona, për të zbatuar veprime konkrete në përputhje me sfidat, për të qenë të lumtur dhe të qetë, për të parashikuar në të ardhmen dhe për të kontribuar në bërjen e saj të dëshirueshme dhe të ndarë.

Gjenerata e re po ballafaqohet me një situatë të pamundur dhe do të duhet të përdorë zgjidhjet e mundshme, duke rindërtuar bashkëpunimin në një botë tashmë pa ekuilibër.

Gjurmët e zgjidhjeve ekzistojnë, janë frymëzuese dhe të arritshme. Është në dorën tonë të ndërmeremi. larg ideologjive, ato ndodhin në veprim: të hanim më mirë dhe të konsumojmë ndryshe, të bëjmë energjinë shtrenjtë shpejtuesin e transformimeve tona, të kujdesemi për mënyrën tonë të jetesës në territore për të qenë një shoqëri e qetë.

Ky veprim ofron çelësa për të vepruar, shfaq perspektiva, inkurajon për veprime konkrete, më saktësisht për të punuar tokës së bashku. Kjo është aq shumë frymëzim dhe frymëzim që na takon të kthejmë në veprime dhe nisma.

Vazhdimi? Është detyra jonë ta evokojmë, ta shkruajmë dhe ta përjetojmë së bashku. Ka një emergjencë; le të bëhemi kreativë dhe solidarë. Dhe, më shumë se kurrë, të jemi në vëmendje të botës dhe muzikës së saj.

Nicolas Imbert

Pasazhe nga libri "Rethinking the Planet". Autori i tij, Nicolas Imbert, është një inxhinier francez, drejtor ekzekutiv i ONG Green Cross. Ai merr pjesë në strukturimin e propozimeve të shoqërisë civile në lidhje me klimën, shëndetin mjedisor, rezilienca territoriale dhe parandalimi i konflikteve mjedisore, në Francë dhe në arenën ndërkombëtare.

Ilustrimi i Faqes së Parë: Nga ky bisedë, AI ka gjeneruar një rrjedhë ilustrimesh. Stefan Muntaner e ka ushqyer atë me të dhënat redaktoriale dhe ka udhëzuar dimensionin estetik. Çdo ilustrim kështu bëhet një veprë arti unike përmes një NFT.