Οι εργασίες του Πανεπιστημίου Αγίου Ιωσήφ της Βηρυτού γύρω από τη μεθανογόνηση θα μπορούσαν να μετατρέψουν τα οργανικά απόβλητα σε μια πολύτιμη πηγή. Αυτό το καινοτόμο έργο στοχεύει ειδικά στην αναζωογόνηση των τομέων της ενέργειας (συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας) και της γεωργίας στο Λίβανο.
Αυτό το άρθρο ακολουθεί εκείνο που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο 22-med: Τα σκουπίδια των λιβανέζικων κάδων τροφοδοτούν μια παράλληλη οικονομία)**
Η μεθανογόνηση; Πρόκειται για ένα φυσικό βιολογικό διαδικασία αποσύνθεσης ζωικής ή φυτικής οργανικής ύλης σε απουσία οξυγόνου (αναερόβια πέψη), χάρη στη δράση πολλαπλών μικροοργανισμών. Συμβαίνει φυσικά σε ορισμένα περιβάλλοντα όπως τα τσουλήθρες ή μπορεί να εφαρμοστεί εκούσια σε εγκαταστάσεις που είναι αφιερωμένες. Η μεθανογόνηση παράγει δύο είδη συστατικών: ένα βιοαέριο που ονομάζεται βιομέθανο το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει βιομηχανικές χρήσεις (θέρμανση), νοικοκυριακές (θέρμανση, ζεστό νερό, μαγειρική) ή ως καύσιμο (BioGNV). Και το υπολείμμα, ένα οργανικό υποπροϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα, αντικαθιστώντας τα αζωτούχα ανόργανα λίπασματα, ή ως οργανικό, προάγοντας την αναδόμηση του υμού και τον εμπλουτισμό του εδάφους.
Τα αχρησιμοποίητα λίβανοι αποβλήτων
Από την έκρηξή του το 2015, η κρίση των απορριμμάτων κρέμεται σαν μόνιμη απειλή πάνω από το Λίβανο. Και αυτό οφείλεται στην κακή διαχείριση του θέματος από τις αρμόδιες αρχές. Τεράστιες κάδοι απορριμμάτων είναι σκορπισμένοι στους δρόμους και οι Λιβανέζοι πετάνε τα απορρίμματά τους χωρίς καμία ταξινόμηση. Μια υπεργολάβος αναλαμβάνει να τα μεταφέρει σε ανοιχτές χωματερές. Ενώ το ανακυκλώσιμο μέρος των απορριμμάτων προσφέρει μια οικονομική λύση για τους πιο φτωχούς, η πλειονότητα των οργανικών απορριμμάτων κρύβει εξίσου ελπιδοφόρες προοπτικές.
«Είναι κρίσιμο για τον πληθυσμό να μειώνει, να ανακυκλώνει και να επαναχρησιμοποιεί τα απορρίμματά του», υπογραμμίζει η Zeina Hobaika, επικεφαλής του τμήματος Βιολογίας και Γης - βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Αγίου Ιωσήφ της Βηρυτού (USJ) και ερευνήτρια στον τομέα μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια. « Το μεγαλύτερο μέρος των αποβλήτων στο Λίβανο είναι οργανικά, 80% σύμφωνα με μελέτες, επομένως πλούσια σε νερό. Η μεθανογόνηση αποτελεί μία από τις κύριες λύσεις στο πρόβλημα διαχείρισης των αποβλήτων, θα έπρεπε να αποτελεί μέρος ενός σχεδίου δράσης του κράτους», προχωράει.
Η κρίση στο ηλεκτρικό ρεύμα
Εκτός από την πρόταση μιας λύσης για το πρόβλημα των απορριμμάτων, η μεθανοποίηση αγγίζει ένα εντελώς διαφορετικό πρόβλημα των Λιβανέζων: το ηλεκτρικό ρεύμα. Ενώ η Βηρυτός τροφοδοτείται με ηλεκτρικό ρεύμα 24/24 από την υπεργολαβία του κράτους, την Εταιρεία Ηλεκτρισμού του Λιβάνου, το υπόλοιπο της χώρας επιβιώνει με δύο ώρες ηλεκτρικό ρεύμα την ημέρα που παρέχεται από το κράτος. Ή μερικές φορές καθόλου. Αυτή η κατάσταση διαρκεί εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες. Οι Λιβανέζοι έχουν στραφεί σε ιδιωτικούς γεννήτριες γειτονιών που αποτελούν μια πραγματική μαφία της ενέργειας.
Σύμφωνα με την επιστήμονα, αυτό που καθιστά τη διαδικασία της μεθανογόνησης ενδιαφέρουσα είναι το γεγονός ότι αφορά τρεις από τους πιο προβληματικούς τομείς στο Λίβανο: αυτούς των απορριμμάτων, της ενέργειας και της γεωργίας.
Έρευνες που ξεκίνησαν το 2013
Ένα έργο που χρηματοδοτήθηκε από τη Σχολή Επιστημών του USJ, το Conseil National de la Recherche Scientifique Libanais και τη Βρετάνη εστίασε στη μελέτη των τεχνικών μεθανογένεσης σε διάφορα απόβλητα της λιβανέζικης βιομηχανίας. « Ξεκινήσαμε το 2013 με μελέτες για τη μεθανογένεση με τον στέμματος σταφυλιού, το οποίο αποδείχτηκε πολύ υποσχόμενο, προσθέτει η ερευνήτρια που είναι υπεύθυνη για το έργο. Επίσης, αναπτύξαμε και βελτιστοποιήσαμε τη μεθανογένεση του ελαιόσπορου, του καφέ, καθώς και των αποβλήτων πατάτας και των αποβλήτων από τις γαλακτοκομικές και πουλερικές βιομηχανίες. Αυτοί είναι οι πιο ενεργοί τομείς της αγροτικής βιομηχανίας στο Λίβανο.» Τα απόβλητα εμφορούνται με βακτήρια που προέρχονται από κοπριές αγελάδων που εκτρέφονται στην περιοχή και θα πέρνουν μέρος σε αυτή τη διαδικασία από αυτούς τους μικροοργανισμούς που θα παράγουν μεθάνιο και πετρελάιο. Αυτή η πρωτοβουλία επιτρέπει στους αγρότες να χρησιμοποιούν λιγότερα λιπάσματα, με αποτέλεσμα να απομακρύνονται τα χημικά από τα πιάτα μας και τους υδροφόρους ορίζοντες.
Το 2018, η ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένα κέντρο μεθανοποίησης στην Κοιλάδα της Μπέκαα, την κύρια βιομηχανική περιοχή του Λιβάνου, όπου όλα τα απόβλητα θα ήταν κεντρικά για να παρέχουν, με δίκαιο τρόπο, δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα σε όλους τους βιομηχάνους. "Μια μελέτη εφικτότητας είχε ξεκινήσει, αλλά το έργο αναστέλλεται λόγω κρίσεων", προσθέτει η καθηγήτρια.
Ένα έργο οικονομίας κυκλικής φύσης που είναι επωφελές για πολλούς λόγους
« Πολύ περισσότερο από ένα επιστημονικό έρευνα, πρόκειται για έναν γέφυρα μεταξύ των τριών κύριων φορέων στο Λίβανο, την κοινωνία, τη βιομηχανία και την επιστημονική έρευνα. Γι' αυτό η σημασία του ως παροχέα λύσεων σε μια σημαντική κρίση », τονίζει ο Richard Maroun, αντιπρύτανης έρευνας στο USJ και εταίρος του έργου.
Οι ερευνητές είχαν πολλές επαφές με διάφορους βιομηχανικούς φορείς, αλλά η οικονομική κατάσταση της χώρας δεν διευκόλυνε την υλοποίηση των έργων τους. Παρά τις προκλήσεις αυτές, δεν χάνουν το θάρρος τους και είναι αποφασισμένοι να επιτύχουν τους στόχους τους, μέσω νέων σοβαρών προσεγγίσεων. Αυτό το έργο κυκλικής οικονομίας, πολύ υποσχόμενο, προτείνει λύσεις σε πολλούς τομείς του Λιβάνου: περιβαλλοντικό, υγειονομικό, βιομηχανικό, γεωργικό, ενεργειακό και στη συνέχεια οικονομικό. Η εφαρμογή τέτοιων πρωτοβουλιών βρίσκεται στην καρδιά της ανάκαμψης της χώρας του κέδρου.
