Στο Λίβανο, η οικονομική κρίση και τα εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα οδήγησαν πολλούς ανθρώπους στο να ψάχνουν στα σκουπίδια για να ανακτήσουν ανακυκλώσιμα υλικά και να τα πουλήσουν. Αυτή η παράλληλη οικονομία των απορριμμάτων, παρόλο που ανεπίσημη και επισφαλής, συμβάλλει στη μείωσή τους ενώ παρέχει σημαντικά έσοδα στους πιο αδύναμους.
Η Λίβανος βιώνει μια οικονομική κρίση που έχει σοβαρές επιπτώσεις στους ιδιωτικούς και δημόσιους τομείς, με πολύ χαμηλούς μισθούς, μερικοί από τους οποίους δεν ξεπερνούν τα 38 ευρώ το μήνα. Πολλοί άνθρωποι, ειδικά συριακοί πρόσφυγες που δεν λαμβάνουν βοήθεια από τον ΟΗΕ λόγω παράνομης θέσης, στρέφονται στα σκουπίδια για να επιβιώσουν. Αυτή η κατάσταση έχει δημιουργήσει μια παράλληλη οικονομία των απορριμμάτων, προσφέροντας μια λύση στο εθνικό πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων και δημιουργώντας οικονομικές ευκαιρίες για τους λιγότερο εύπορους.
Μια παράλληλη οικονομία
Οι συλλέκτες ψάχνουν στα σκουπίδια σε διάφορα περίχωρα της Βηρυτού, αναζητώντας ανακυκλώσιμα υλικά όπως πλαστικό, μέταλλο και χαρτί. «Το κάνουμε δύο φορές την ημέρα, στις 7 το πρωί και στις 10 το βράδυ, λέει στο 22M ο Ali, 35 ετών, συλλέκτης με καταγωγή από το Λίβανο. Καταφέρνουμε να κερδίζουμε μεταξύ 14 και 19 ευρώ κάθε μέρα χάρη στα σκουπίδια της πρωτεύουσας (δηλαδή 7 έως 10 φορές τον μισθό τους σημ. συντ.). Αφαιρώ τα προσωπικά μου έξοδα και στέλνω το υπόλοιπο στην οικογένειά μου στη Συρία», συνεχίζει.
Certains habitués ont même répertorié les quartiers où la récolte était la meilleure. « Je ne me rends que dans les quartiers les plus fréquentés : soit ceux où il y a des pubs et des boîtes de nuit, soit ceux où on trouve beaucoup de bureaux, car la récolte est meilleure là-bas. Il y a moins de détritus, type nourriture, et plus de matière revendable comme les canettes, le papier ou les emballages plastiques », lance Mohammad, 24 ans, collecteur d’origine syrienne.
Άλλοι τακτικοί πελάτες έχουν δημιουργήσει σχέσεις πιστότητας με διάφορα περίπτερα, όπως ο Χουσάμ, 21 ετών και ο Ταρέκ, 17 ετών, και οι δύο παράνομοι πρόσφυγες από τη Συρία. "Είμαι υπεύθυνος για αυτά τα τρία κτίρια εδώ (στην οδό Hamra) και ο φίλος μου για τα πέντε πρώτα στον παράλληλο δρόμο (οδό Léon). Οι κάτοικοι μας παρέχουν απορρίμματα που έχουν ήδη ταξινομηθεί σε πλαστικές σακούλες. Μέσα σε μια μέρα συλλέγουμε τόσα απορρίμματα όσα σε μια εβδομάδα. Αυτό αυξάνει το εβδομαδιαίο μας εισόδημα από 47 έως 69 ευρώ", αναφέρουν τα νέα αγόρια.
Μυστικές οδηγίες
Συλλέγουν, και στη συνέχεια πουλάνε σε κρυφές σταθμούς ανακύκλωσης, που βρίσκονται σε εγκαταλελειμμένα παλιά κτίρια της κατεστραμμένης από την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού το 2020 πρωτεύουσας. Ο Αδουλάχ, Λιβανέζος 35 ετών, ιδιοκτήτης μιας κρυφής σταθμός, εξηγεί: «Ζυγίζουμε και αγοράζουμε εδώ τα υλικά που μας ενδιαφέρουν. Στη συνέχεια τα πωλούμε σε εργοστάσια ανακύκλωσης σε δυτικές χώρες, ειδικά στην Τουρκία». Σύμφωνα με τον Μαχμούντ, Παλαιστίνιο 65 ετών, «είναι περίπου 85 κιλά απορριμμάτων που μας επιστρέφει κάθε συλλέκτης καθημερινά. Δηλαδή ένα σύνολο 1000 κιλών την ημέρα για τον σταθμό μας. Και υπάρχουν περισσότεροι από δέκα όπως ο δικός μας στην πρωτεύουσα».
Αυτό το ανεπίσημο εμπόριο όχι μόνο επέτρεψε στους συλλέκτες να καλύψουν τις ανάγκες τους, αλλά βοήθησε επίσης στη μείωση των απορριμμάτων στους λιβανέζικους δρόμους. Αυτό ανακουφίζει τα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων που συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα και καθυστερούν την επικείμενη κρίση που σχετίζεται με αυτά.
Μένει να αντιμετωπίσει αυτό το όργανο αρκετά σημαντικά εμπόδια: την ανασφάλεια των συνθηκών εργασίας, την έλλειψη κοινωνικής προστασίας και τον ανταγωνισμό για τα ανακυκλώσιμα υλικά. Επιπλέον, οι παράνομοι συριακοί πρόσφυγες πρέπει να αντιμετωπίσουν τάσεις με τις εσωτερικές δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου που μπορεί να τους απελάσουν.
Καθώς η πλειοψηφία των συλλεκτών είναι Σύροι, οι περισσότερες εσοδείες από αυτήν την οικονομία στέλνονται στη Συρία. Έτσι, επιδεινώνεται το πρόβλημα της διέξοδος των πόρων προς τη γειτονική αυτή χώρα, καθώς και της έλλειψης ξένου νομίσματος στο Λίβανο.
